Historia Raspberry Pi
Mało kto wie, że historia minikomputera Raspberry Pi zaczęła się od… modułu z mikrokontrolerem ATmega644 na pokładzie! Prosta płytka, która niczym szczególnym nie wyróżniała się spośród innych zestawów ewaluacyjnych, popularnych pod koniec lat 90’ i przeznaczonych do nauki programowania mikrokontrolerów w asemblerze, C czy popularnym wówczas środowisku BASCOM, powstała w 2006 roku. Tak wyglądał pierwszy prototyp i chyba nikt nie spodziewał się wtedy, że Raspberry zaledwie kilka lat później zostanie sprzedany w liczbie ponad pół miliona sztuk.
Ogromny był nawet sam przeskok pomiędzy pierwszym prototypem (w zasadzie – inspiracją) na AVR, a kolejnymi wersjami testowymi. W maju 2011 powstał prototyp oparty już na procesorze z rdzeniem ARM i mieszczący (na płytce wielkości pendriva) port USB oraz HDMI. Jeszcze we wrześniu tego samego roku do testów trafiła płytka zdolna do „odpalenia” Linuksa z obsługą wideo w jakości HD i wyposażona w porty znane z pierwszej handlowej wersji minikomputera (dwa porty USB 2.0, Ethernet, HDMI, RCA, jack 3,5 mm). „Malinowa” machina ruszyła.
3,2,1…
W pierwszym tygodniu 2012 roku dziesięć płytek trafiło na serwis aukcyjny eBay. Przezorny, anonimowy internauta, kupił jedną z nich i przekazał do muzeum komputerów (The Centre for Computing History) w Cambridge – jakby przeczuwał, że niewielki i tani komputerek stanie się wkrótce legendą. Niecałe trzy miesiące później – pod koniec lutego 2012 roku – Fundacja Raspberry Pi podała do wiadomości, że rozpoczyna sprzedaż minikomputerów w ulepszonej wersji, co przez ogromny wzrost ruchu sieciowego na serwerach skutecznie zablokował zarówno stronę samego producenta, jak i głównych dystrybutorów modułu. Już wtedy widać było wyraźnie, że mamy do czynienia z rewolucją w elektronice – choć nadal był to sam początek przygody, gdyż pierwsza partia produkcyjna liczyła „zaledwie” 10 tysięcy egzemplarzy, a przejściowe problemy produkcyjne w marcu 2012 roku nieco opóźniły start pełnowymiarowej sprzedaży.
„Malina” zyskuje wzrok i… podbija świat
Deweloperzy Raspberry Pi doskonale wiedzieli co robią i na co mogą sobie pozwolić, wysyłając w świat pierwsze setki i tysiące minikomputerów. 18 maja 2012 roku, czyli zaledwie trzy miesiące po oficjalnym uruchomieniu sprzedaży masowej, światło dzienne ujrzały pierwsze zdjęcia wykonane za pomocą testowanego podówczas modułu kamery, dedykowanego dla Raspberry. W sierpniu tego samego roku produkcja płytek sięgała czterech tysięcy egzemplarzy dziennie, co pokazuje, jak niezwykle szybki był rozwój projektu już w pierwszych miesiącach po komercyjnym starcie. Wrzesień 2012 roku upłynął pod znakiem wprowadzenia na rynek ulepszonego modelu – Raspberry Pi Model B, a miesiąc później płytki otrzymały podwojoną ilość RAMu (512 MB zamiast wcześniejszych 256 MB). Dokładnie rok później producent ogłosił montaż milionowego egzemplarza Raspberry, a niedługo po tym wydarzeniu wszystkich – nawet samych twórców – zaskoczyła sprzedaż dwumilionowego(!) modelu płytki.
Kolejne wersje, czyli ekspansja
W kwietniu 2014 roku Fundacja wprowadziła na rynek pierwszą wersję modułu SoM – Raspberry Pi Compute Module, a trzy miesiące później światło dzienne ujrzał RPi Model B+. Na listopad tego samego roku wyznaczono natomiast datę uruchomienia sprzedaży, nieco pomniejszonego względem produktów z głównej linii, modelu A+. Druga generacja Raspberry Pi narodziła się w lutym 2015 roku wraz z uruchomieniem sprzedaży modelu 2B. W kolejnym roku – dokładnie w październiku 2016 – pojawiła się wersja Raspberry Pi 2B v1.2, ostatnia z tej linii, choć bazująca na aż 64-bitowym rdzeniu ARM Cortex-A53. Pół roku przed nią premierę miała generacja trzecia – Rapspberry Pi model 3B, także wyposażona w Cortex-A53, choć taktowana zegarem o 300 MHz szybszym. Trzecia generacja stanowiła jednocześnie początek nowej ery w nadal niezbyt długiej (choć burzliwej) historii „malinowych” komputerów – w standardzie zaczęto instalować zintegrowane moduły WiFi/Bluetooth. W 2018 roku zaprezentowana została wersja RPi 3B+, a 24 czerwca 2019 roku wystartowała sprzedaż najnowszej obecnie wersji – czwartej generacji, czyli modelu 4B. Równolegle z modelami głównej linii produktów, Fundacja Raspberry Pi wprowadzała ulepszone wersje modelu A+ (3A+ trafiła na rynek w listopadzie 2018 roku), a także szereg ulepszonych modułów SoM (z których najnowsze – Compute Module 3+ oraz 3+ Lite zostały udostępnione w styczniu 2019) i miniaturowe moduły Raspberry Pi Zero (v1.2 w 2015 roku, v1.3 w 2016, a wersję bezprzewodową – Raspberry Pi Zero W – w lutym 2017 roku).
Malinowa rewolucja i jej skutki
Zdaje się, że prawie od samego początku rozwoju „maliny” projektanci i menedżerowie Raspberry Pi byli w pełni świadomi rewolucji, jaką odważnie szykowali na rynku systemów wbudowanych. Nie da się jednak uniknąć wrażenia, że przy tak ogromnej dynamice wzrostu popularności (a co za tym idzie – także sprzedaży), musieli nieraz odczuć pozytywne zaskoczenie rozmiarami własnego sukcesu. Doświadczenia twórców Raspberry Pi powinny być przykładem dla innych firm z branży IT. Jedno jest bowiem pewne – zarówno rynkowa i technologiczna odwaga, jak i słuszne założenia początkowe oraz szybka reakcja na potrzeby odbiorców i pojawiające się, nieuniknione problemy logistyczne, potrafią zdziałać cuda. Mogą one doprowadzić – nawet początkowo niepozorny – projekt na szczyt popularności.